Robotik Cerrahi Hakkında Genel Bilgiler

Robotik cerrahi nedir?

Robotik cerrahi gelişmekte olan yeni ve heyecan verici bir teknolojidir. Robotik cerrahi kısaca, robot denilen cerrahi sistem kullanılarak ameliyatın yapılması demektir. Bu işlem genel anestezi altında yapılır ve bu nedenle hasta uyur ve ağrı hissetmez.
Biz hastanemizde “Da Vinci Xi” denilen robotik cerrahi sistemini kullanmaktayız. Bu sistem kabaca 3 parçadan oluşmaktadır. Bunlar cerrah konsolu, robotik ünite ve hasta başı ünitesidir (Resim 1).


Resim 1: Da Vinci Xi sistemi ve parçaları


Ameliyatı yapacak cerrah, cerrah konsolu adı verilen üniteye oturup buradan robot kollarını yönlendirerek ameliyatı yapar (Resim 2). Cerrah konsolunun yüksek çözünürlüklü görüntüleme sistemi sayesinde cerraha üç boyutlu çok net bir görüntü sunar.

Resim 2: Robot konsolu

Robot kollarını ise bu ünitede yer alan özel tasarlanmış yerlere sağ ve sol elinin parmaklarını yerleştirmek ve birtakım hareketleri yapmak suretiyle kontrol eder (Resim 3).
Resim 3: Robot konsolunda cerrahın parmaklarının pozisyonu

Robotik üniteyi ise hasta başında yer alan ve konsol cerrahına yardım eden asistan cerrah kontrol eder (Resim 4).

Resim 4: Robotik ünitedeki robot kollarında enstrumanların takılmış hali

Hasta başı ünitede yüksek çözünürlüklü görüntü sağlayan monitör yer alır (Resim 5). Konsol cerrahına yardım eden asistan cerrah ameliyat görüntüsünü burada görür ve bunun sayesinde konsol cerrahına yardım eder.

Resim 5: Hasta başı ünitesi

Cerrah ameliyatın başlangıcında vücudun içine, robotun enstrumanlarını yerleştirmek için, cilde küçük kesiler yapar ve buralara trokar denilen çalışma kanallarını yerleştirir (Resim 6).

Resim 6: Bir çocuk hastamızda trokarların yerleştirilmiş hali

Ardından trokarların içine robot enstrümanlarını yerleştirilir (Resim 7).

Resim 7: Farklı amaçla kullanılan robot enstrumanları (sol) ve büyüklüğünün parmakla karşılaştırılması (sağ)

Bu enstrümanlar robotun kollarına bağlıdır. Cerrah robotun küçük enstrümanlarının hareketlerini elleri ile yönlendirir. Cerrahın konsoldaki hareketlerini robotik kollar ve enstrümanlar birebir taklit eder (Resim 8).



Resim 8: Robotik enstrumanlarından birinin hareket kabiliyetinin insan bileğinin yapabileceği hareketlerle karşılaştırılması.

Robotik sistem hareket kabiliyeti sayesinde cerraha 7 eksende hareket özgürlüğü sağlar, insan bileğinin yapamayacağı hareketleri, kendi etrafında 540 derece dönüş yaparak gerçekleştirebilir.